Neurologopedia – co to jest?

Pewnie niejednokrotnie słyszałeś/aś termin neurologopedia i zastanawiasz się, co to jest? W skrócie to dziedzina medycyny skoncentrowana na diagnozowaniu, leczeniu i rehabilitacji zaburzeń mowy, języka oraz funkcji połykania związanych z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Specjaliści w tej dziedzinie, nazywani neurologopedami, posiadają szeroką wiedzę z zakresu budowy i pracy mózgu, mięśni twarzy i aparatu artykulacyjnego. Dzięki temu mogą pracować nad poprawą jakości życia zarówno dzieci, jak i dorosłych, pomagając im w komunikacji i radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami.
Terapia neurologopedyczna jest procesem terapeutycznym skoncentrowanym na diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń mowy i komunikacji spowodowanych przez dysfunkcje neurologiczne lub opóźnienia w rozwoju. Różni się ona od tradycyjnej terapii logopedycznej, ponieważ w większym stopniu koncentruje się na związku między funkcjonowaniem układu nerwowego a zdolnością do mowy oraz komunikacji. Celem terapii jest: poprawa zdolności komunikacyjnych, maksymalizacja jego potencjału mowy, a także wsparcie w rozwoju innych umiejętności poznawczych, które są ściśle związane z mową i komunikacją. Do osiągnięcia tych celów terapia wykorzystuje szereg specjalistycznych technik i metod, takich jak:

  • ćwiczenia oddechowe i fonacyjne,
  • ćwiczenia artykulacyjne oraz językowe,
  • ćwiczenia funkcji poznawczych,
  • trening komunikacji wspomagającej oraz alternatywnej,
  • masaż logopedyczny.

Czy logopeda i neurologopeda to, to samo?

Neurologopeda to specjalista, którego obszar działania koncentruje się na diagnozowaniu i terapii zaburzeń mowy oraz komunikacji spowodowanych przez różnorodne dysfunkcje neurologiczne. W przeciwieństwie do logopedy, który zajmuje się szerokim spektrum problemów z mową – neurologopeda specjalizuje się w kompleksowym podejściu do przypadków, gdzie zaburzenia mowy mają swoje korzenie w nieprawidłowościach funkcjonowania układu nerwowego. Jego praca opiera się na głębokim zrozumieniu mechanizmów neurologicznych wpływających na procesy mowy i języka, wykorzystując to zrozumienie do skutecznego leczenia. Choć neurologopeda nie jest lekarzem, jego edukacja obejmuje zaawansowaną wiedzę na temat anatomii, neurologii oraz patologii mowy, wymagają ukończenia specjalistycznych studiów podyplomowych w dziedzinie neurologopedii. Dzięki swoim kwalifikacjom neurologopeda może pomóc osobom z zaburzeniami neurologicznymi wpływającymi na zdolność komunikacji, oferując nadzieję na poprawę i efektywną terapię.

Co się dzieje podczas pierwszej wizyty u logopedy?

Zajmuje się szczególnie chorobami nerek i dróg moczowych. Nerki pełnią istotną funkcję w utrzymaniu homeostazy wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, czyli parametrów środowiska wewnętrznego organizmu. Odpowiadają również za filtrowanie krwi i oczyszczanie jej ze zbędnych substancji i nadmiaru wody, odgrywają też istotną rolę w procesie regulacji ciśnienia tętniczego i prawidłowym funkcjonowaniu innych narządów i układów

Co się dzieje podczas pierwszej wizyty u logopedy?

W trakcie pierwszego spotkania ze specjalistą, zostaniesz poproszony o podzielenie się informacjami na temat mocnych i słabych stron. Zostaną omówione wszelkie aspekty związane z mową, komunikacją, interakcjami społecznymi oraz potencjalnymi problemami z jedzeniem.
Nie zapomnij również przygotować się do rozmowy na temat codziennej rutyny i aktywności Twojego dziecka.

Korzyści wynikające z terapii neurologopedycznej

Zajmuje się szczególnie chorobami nerek i dróg moczowych. Nerki pełnią istotną funkcję w utrzymaniu homeostazy wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, czyli parametrów środowiska wewnętrznego organizmu. Odpowiadają również za filtrowanie krwi i oczyszczanie jej ze zbędnych substancji i nadmiaru wody, odgrywają też istotną rolę w procesie regulacji ciśnienia tętniczego i prawidłowym funkcjonowaniu innych narządów i układów

Najczęściej leczone przez nefrologa choroby to:

Wiedząc, czym jest neurologopedia, warto zastanowić się nad konkretnymi korzyściami płynącymi z takiej terapii oraz tym, jak przebiega proces leczenia. Wśród najważniejszych zalet korzystania z pomocy neurologopedy wymienić można:
– indywidualne podejście do Pacjenta– każdy Pacjent jest inny, a terapia neurologopedyczna dostosowywana jest do indywidualnych potrzeb, co zwiększa jej skuteczność,
– wsparcie psychologiczne– praca z neurologopedą pomaga w zrozumieniu problemu, radzeniu sobie z frustracją oraz w odbudowie pewności siebie,
– poprawa funkcji komunikacyjnych– dzięki terapii Pacjenci uczą się nowych strategii komunikowania się, co przekłada się na lepsze relacje społeczne i zawodowe,
– kompleksowe podejście – neurologopedia nie skupia się wyłącznie na mowie. Terapia może obejmować również ćwiczenia motoryczne, oddechowe oraz techniki relaksacyjne, które wspierają całościowy rozwój Pacjenta.
Rolą neurologopedy jest nie tylko zastosowanie odpowiednich technik terapeutycznych, ale również dokładna diagnoza problemów i stworzenie indywidualnego planu terapii, który będzie dostosowany do specyficznych potrzeb i możliwości małego pacjenta. Współpraca również odgrywa istotną rolę w procesie terapeutycznym, ponieważ zaangażowanie dzieci oraz osób dorosłych ze środowiska domowego i może przyczynić się do osiągnięcia lepszych postępów w terapii.

Pierwsza wizyta u neurologopedy – kiedy najpóźniej?

Najpóźniej pierwsza wizyta u neurologopedy powinna mieć miejsce, gdy dziecko osiągnie wiek 2,5 roku. Jest to kluczowy moment, aby profesjonalnie ocenić rozwój mowy i komunikacji dziecka, a także inne aspekty rozwoju neurologicznego.

Wcześniejsze zgłoszenie się do specjalisty jest zalecane, jeśli zaobserwujemy niepokojące sygnały, takie jak opóźnienia w rozwoju mowy, trudności w rozumieniu poleceń, problemy z jedzeniem czy nieadekwatne reakcje na bodźce zewnętrzne. Wczesna diagnoza i interwencja mogą znacząco przyczynić się do lepszego rozwoju dziecka i jego zdolności adaptacyjnych w przyszłości, zapewniając mu lepsze narzędzia do komunikacji i interakcji z otoczeniem

Pierwsza wizyta u logopedy – co przygotować?

informacje dotyczące podcinania wędzidełka ( kiedy, z jakiego powodu, z jakim efektem),

sposób karmienia (pierś, butelka, jak długo),

jeżeli dziecko jest karmione butelką zabieramy butelkę, jeśli pije z kubka na zajęcia zabieramy kubek,

jeżeli dziecko używa smoczka, zabieramy smoczek na zajęcia,

informacje kiedy dziecko zaczęło głużyć, gaworzyć, wydawać pierwsze dźwięki,

filmik śpiącego dziecka około 2 minut,

filmik z karmienia dziecka,

filmik ze swobodnej zabawy (samodzielnej lub z kimś),

plan żywieniowy dziecka,

informacje na temat opóźnionego rozwoju mowy, wad wymowy itp. u rodzeństwa i rodziców.

 

Kiedy udać się do logopedy ze starszym dzieckiem?

Wizyta profilaktyczna u logopedy ze starszym dzieckiem jest równie ważna, jak w przypadku niemowląt, szczególnie jeśli występują jakiekolwiek obawy dotyczące jego rozwoju mowy, komunikacji czy problemów z jedzeniem.

Nawet jeśli nie zauważasz bezpośrednich problemów, taka wizyta może pomóc w weryfikacji, czy rozwój komunikacyjny dziecka przebiega prawidłowo. Specjalista jest w stanie ocenić, czy dziecko osiąga odpowiednie dla swojego wieku kamienie milowe w rozwoju mowy i języka, co jest kluczowe dla jego dalszego edukacyjnego i społecznego sukcesu.

Wizyta u logopedy ze starszym dzieckiem może być wskazana w następujących sytuacjach:

Opóźnienia w rozwoju mowy – Dziecko nie mówi tyle, ile powinno na swoim etapie rozwoju lub ma ograniczone słownictwo.

Trudności z artykulacją – Problemy z poprawnym wymówieniem określonych słów lub liter.

Problemy z płynnością mowy – Objawy jąkania lub inne zaburzenia płynności mowy.

Zaburzenia przetwarzania słuchowego – Trudności z rozumieniem mówionego języka, mimo normalnego wyniku testu słuchu.

Trudności w czytaniu i pisaniu – Problemy z nauką czytania, pisania lub ortografii, które mogą być związane z zaburzeniami przetwarzania językowego.

Zaburzenia komunikacji społecznej – Problemy z używaniem mowy w sposób społecznie odpowiedni, trudności w rozumieniu niuansów komunikacji niewerbalnej.

Ograniczone zrozumienie języka – Trudności z rozumieniem poleceń, pytań lub opowieści.

Niewystarczająca zdolność do konstruowania zdań – Problemy z formułowaniem złożonych wypowiedzi lub używaniem gramatyki.

Nietypowe zachowania związane z mową – Takie jak powtarzanie słów lub fraz, nietypowa modulacja głosu.

Wizyta u logopedy / neurologopedy również dla dorosłych

Wizyta u neurologopedy nie jest zarezerwowana wyłącznie dla dzieci. Osoby dorosłe, które borykają się z problemami takimi jak trudności w mówieniu, seplenienie czy problem z prawidłowym wypowiadaniem głoski „r”, również mogą skorzystać z tej formy wsparcia. Specjalista w dziedzinie logopedii / neurologopedii może okazać się nieoceniony dla osób dorosłych pragnących poprawić swoje umiejętności komunikacyjne, niezależnie od przyczyny tych trudności. Neurologopeda przygotowuje również pacjentów do leczenia ortodontyczne jak i protetycznego.

Ponadto, terapia neurologopedyczna ma kluczowe znaczenie dla osób starszych po poważnych udarach mózgu, cierpiących na choroby neurodegeneracyjne takie jak choroba Alzheimera, Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy inne schorzenia wpływające na układ nerwowy. W takich przypadkach, interwencja neurologopedyczna może znacząco przyczynić się do przywrócenia lub poprawy umiejętności mówienia i połykania, co bezpośrednio wpływa na jakość życia pacjentów i ich samodzielność.

Terapia może obejmować ćwiczenia mające na celu poprawę kontroli mięśniowej, techniki ułatwiające płynność mowy, a także strategie radzenia sobie z problemami połykania, co jest szczególnie ważne w kontekście zapobiegania aspiracji pokarmu i płynów. Dla wielu osób dorosłych i seniorów, wsparcie neurologopedyczne stanowi drogę do odzyskania nie tylko sprawności komunikacyjnej, ale i pewności siebie w interakcjach społecznych, a także poprawy ogólnego stanu zdrowia.

 

Czy terapia neurologopedyczna jest skuteczna dla dorosłych?

Terapia neurologopedyczna jest skuteczna niezależnie od wieku pacjenta, dlatego może przynosić pozytywne efekty zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Osoby dorosłe, które cierpią na zaburzenia mowy związane z udarami, urazami mózgu, stwardnieniem rozsianym lub innymi chorobami neurologicznymi, mogą poprawić swoje umiejętności komunikacyjne dzięki indywidualnie dobranym technikom terapeutycznym. Brak limitów wiekowych sprawia, że terapia jest dostępna dla każdego pacjenta, a jej skuteczność zależy od stopnia zaangażowania oraz regularności ćwiczeń.

Jak długo trwa terapia neurologopedyczna?

Czas trwania terapii neurologopedycznej jest trudny do jednoznacznego określenia, ponieważ zależy od stopnia zaawansowania problemu, wieku pacjenta oraz jego postępów. Szacunkowy czas leczenia ustala się podczas pierwszej konsultacji, kiedy neurologopeda przeprowadza szczegółową ocenę stanu zdrowia i potrzeb pacjenta. Plan terapii jest dostosowywany indywidualnie, a jej długość może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy lub dłużej, w zależności od charakteru zaburzenia i celów terapeutycznych.

TERAPIA AFAZJI

Afazja to zaburzenie mowy, które najczęściej występuje po udarze mózgu lub urazie czaszkowo-mózgowym. W zależności od rodzaju i nasilenia afazji, terapia może obejmować:

Ćwiczenia słuchania i rozumienia mowy: Pracujemy nad poprawą zdolności rozumienia mowy poprzez ćwiczenia słuchowe, takie jak rozpoznawanie dźwięków, wyrazów i zdań.

Trening mówienia: Uczymy pacjentów ponownego formułowania słów, zdań i poprawnego używania języka w kontekście. Ćwiczenia te obejmują powtarzanie, nazywanie, opisywanie obrazków oraz konwersacje.

Pisanie i czytanie: W zależności od potrzeb, terapia może również obejmować ćwiczenia pisania i czytania, które pomagają w poprawie zdolności komunikacyjnych.

TERAPIA DYSFAGII

Dysfagia to zaburzenie połykania, które może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Pracujemy w zgodzie ze światowymi standardami, stale aktualizując wiedzę w zakresie tej prężnie rozwijającej się gałęzi rehabilitacji. Terapia dysfagii obejmuje:

Ćwiczenia połykania: Pracujemy nad poprawą koordynacji mięśni odpowiedzialnych za połykanie, stosując różnorodne techniki i ćwiczenia.

Modyfikację diety: Współpracujemy z dietetykami, aby dostosować dietę pacjenta do jego potrzeb, zapewniając bezpieczne spożywanie posiłków.

Techniki kompensacyjne: Uczymy pacjentów technik kompensacyjnych, które pomagają w bezpiecznym połykaniu, takich jak odpowiednia postawa ciała czy specjalne techniki jedzenia i picia.

TERAPIA DYZARTRII


Dyzartria to zaburzenie artykulacji wynikające z osłabienia mięśni odpowiedzialnych za mowę. Terapia może obejmować:

Ćwiczenia artykulacyjne: Pracujemy nad poprawą wyrazistości mowy poprzez ćwiczenia wzmacniające mięśnie artykulacyjne, takie jak język, wargi i podniebienie.

Ćwiczenia oddechowe i fonacyjne: Uczymy pacjentów kontrolować oddech i głos, aby poprawić natężenie i płynność mowy.

Praca nad intonacją i tempem mowy: Pomagamy w regulacji tempa i intonacji mowy, aby była bardziej naturalna i zrozumiała.