Migrena to nie tylko zwykły ból głowy – to złożone zaburzenie neurologiczne, które dotyka około 12% populacji na świecie, w tym aż 18% kobiet i 6% mężczyzn. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) migrena znajduje się na liście 20 chorób najbardziej upośledzających codzienne funkcjonowanie. W Polsce problem ten dotyczy nawet 3 milionów osób, a aż 70% z nich nie otrzymuje właściwej diagnozy i leczenia. Tymczasem nieleczona migrena może prowadzić do przewlekłej postaci choroby, która znacząco obniża jakość życia. Jak odróżnić migrenę od zwykłego bólu głowy i kiedy należy zgłosić się do specjalisty?

Charakterystyka migreny: więcej niż tylko ból

Migrena różni się od typowego bólu głowy przede wszystkim swoim charakterem i towarzyszącymi objawami. Podczas gdy zwykły ból głowy jest zwykle obustronny i ma charakter uciskowy, migrena najczęściej objawia się jednostronnym, pulsującym bólem o średnim lub dużym natężeniu. W ponad 60% przypadków towarzyszą jej nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło (fotofobia) oraz dźwięki (fonofobia).

U około 25-30% pacjentów występuje tzw. aura migrenowa, czyli zaburzenia widzenia (mroczki, zygzaki), drętwienie kończyn lub nawet trudności w mówieniu, poprzedzające atak bólu. Według badań opublikowanych w „The Journal of Headache and Pain” osoby doświadczające aury są bardziej narażone na udar mózgu, dlatego wymagają szczególnej uwagi ze strony lekarzy.

Kiedy ból głowy powinien niepokoić? Sygnały alarmowe

Nie każdy ból głowy wymaga natychmiastowej konsultacji neurologicznej, ale istnieją pewne niepokojące objawy, które powinny skłonić do wizyty u specjalisty. Według American Migraine Foundation do sygnałów alarmowych należą:

• Nagły, bardzo silny ból głowy (tzw. „uderzenie pioruna”), który może wskazywać na krwotok podpajęczynówkowy.
• Ból, który nasila się przy kaszlu lub zmianie pozycji ciała (może sugerować wzrost ciśnienia śródczaszkowego).
• Wystąpienie pierwszego ataku migreny po 50. roku życia.
• Bóle głowy po urazie.
• Objawy neurologiczne, takie jak osłabienie mięśni, zaburzenia mowy lub widzenia, które utrzymują się po ustąpieniu bólu.

Statystyki pokazują, że tylko 40% pacjentów z migreną zgłasza się do lekarza, a zaledwie 20% otrzymuje specjalistyczne leczenie. Tymczasem wczesna diagnoza i wdrożenie odpowiedniej terapii mogą znacząco zmniejszyć częstotliwość i intensywność ataków.

Diagnostyka i leczenie: dlaczego warto udać się do neurologa?

W przypadku podejrzenia migreny kluczowa jest konsultacja z neurologiem, który przeprowadzi szczegółowy wywiad i ewentualnie zleci dodatkowe badania, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) lub tomografia komputerowa (TK), aby wykluczyć inne przyczyny bólu głowy. Według danych Polskiego Towarzystwa Neurologicznego aż 80% pacjentów z migreną może odnieść korzyść z odpowiednio dobranej farmakoterapii, w tym leków przeciwbólowych, tryptanów lub terapii profilaktycznych.

W ostatnich latach pojawiły się również nowoczesne metody leczenia, takie jak terapia toksyną botulinową (w przypadku migreny przewlekłej) czy przeciwciała monoklonalne (np. erenumab), które u 50% pacjentów zmniejszają liczbę ataków o połowę. Ważnym elementem terapii jest również modyfikacja stylu życia – unikanie czynników wyzwalających (np. stres, niektóre pokarmy, niedobór snu) oraz regularna aktywność fizyczna.

Nie lekceważ migreny

Migrena to poważna choroba, która może prowadzić do znaczącego pogorszenia jakości życia, a nawet zwiększać ryzyko innych schorzeń, takich jak depresja czy nadciśnienie. Jeśli bóle głowy występują częściej niż 2-3 razy w miesiącu, są silne i towarzyszą im dodatkowe objawy, nie warto zwlekać z wizytą u neurologa. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą przywrócić komfort życia i zapobiec przewlekłej postaci choroby.

Źródła danych:

1. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) – raport na temat globalnego obciążenia migreną.
2. The Journal of Headache and Pain – badania dotyczące aury migrenowej i ryzyka udaru.
3. American Migraine Foundation – wytyczne dotyczące sygnałów alarmowych.
4. Polski Towarzystwo Neurologiczne – dane na temat skuteczności terapii migreny w Polsce.
5. European Headache Federation – rekomendacje dotyczące nowoczesnych metod leczenia.